Projekt koordynowany przez panią Annę Richter i panią Małgorzatę Wyśnik.
Regulamin konkursu Szkoła Patriotów 2023
Krótki opis miejsca pamięci ze wskazaniem lokalizacji | Tablica pamiątkowa umiejscowiona w Kościele pw. Św. Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach przy ulicy Mikołowskiej. Tablica poświęcona jest pamięci ofiarom Tragedii Górnośląskiej. W ramach projektu chcielibyśmy upowszechnić wiedzę w środowisku szkolnym i lokalnym nt. wydarzeń związanych z prześladowaniami na Górny Śląsku, deportacjami i ocalić w ten sposób od zapomnienia ten tragiczny fragment historii regionu, miasta i dzielnicy. |
Nasze działania w ramach realizacji projektu Szkoła Patriotów:
– utworzenie zakładki projektowej Szkoła Patriotów na stronie szkoły
– w programach wychowawczych na rok szkolny 2023/2024 zapisane zostały zadania związane udziałem uczniów w wydarzeniach lokalnych, wystawach oraz wykładach dotyczących wydarzeń związanych z historią Polski i historią lokalną
– w przygotowaniu wystawa dot. tragedii górnośląskiej (temat projektu) oraz informacja na tablicę Rady Dzielnicy (wrzesień 2023)
– lekcje edukacji regionalnej poświęcone tematowi projektu (czerwiec- październik 2023 w ramach projektu)
– wywiad z proboszczem parafii św. Apostołów Piotra i Pawła dot. tablicy upamiętniającej tragedię górnośląską oraz świadkiem historii (w opracowaniu, wrzesień/ początek października 2023)
– ankieta w okolicy szkoły dot. tragedii górnośląskiej (w opracowaniu, wrzesień/październik 2023)
2024/2025
Tragedia Górnośląska 1945 – Czy wiemy już wszystko?
11 marca klasa 2a1 wysłuchała w Muzeum Śląskim wykładu Tragedia Górnośląska 1945 – Czy wiemy już wszystko?, wygłoszonego przez dr. Dariusza Węgrzyna ze ŚCWiS. W tym roku przypada 80. rocznica tych tragicznych wydarzeń.
Muzeum Historii Katowic
28 stycznia uczniowie z klas 1c i 1b1 oraz 11 lutego klasa 1h, w ramach edukacji regionalnej odwiedzili Muzeum Historii Katowic i zwiedzili wystawy stałe Wnętrza mieszczańskie i Z dziejów Katowic.
22 listopada odbyła się kolejna lekcja historii w Śląskim Centrum Wolności i Solidarności. Tym razem klasa 2c1 miała okazję zwiedzić wystawę poświęconą pacyfikacji kopalni Wujek.
8 listopada uczciliśmy przypadające 11.11. Święto Niepodległości.
Tradycyjnie o godzinie 11:11 odśpiewaliśmy hymn państwowy, a uczniowie przygotowali plakaty dotyczące tego dnia.
Przed zbliżającym się Dniem Wszystkich Świętych klasa 3a1, w imieniu całej społeczności Konopy, złożyła kwiaty i zapaliła znicz pod Pomnikiem Ofiar Katynia na ul. Kopernika w Katowicach.
Oddaliśmy cześć pamięci ofiar, a także wysłuchaliśmy krótkiego wykładu dotyczącego okoliczności zbrodni katyńskiej.

Z okazji zbliżającej się 80 rocznicy Tragedii Górnośląskiej, 10 października nasi uczniowie odwiedzili kościół pod wezwaniem św. Piotra i Pawła, w którym znajduje się tablica upamiętniająca to tragiczne wydarzenie.
AMBASADORZY PAMIĘCI O WOJCIECHU KORFANTYM
- Narodziny, wychowanie i edukacja Wojciecha Korfantego – dom rodzinny, kościół, szkoła, pomnik w Siemianowicach Śląskich
- Działalność Wojciecha Korfantego do czasu plebiscytu na Górnym Śląsku – dawny hotel Lomnitz, kościół św. Trójcy i dawna granica polsko-niemiecka w Bytomiu
- Przywództwo Wojciecha Korfantego w III Powstaniu Śląskim i jego rola w połączeniu części wschodniej Górnego Śląska z II Rzeczypospolitą – dawna siedziba dowództwa III Powstania Śląskiego (obecnie budynek VILO), Pomnik Powstańca Śląskiego i most na Brynicy – dzielnica Katowic – Szopienice
- Działalność Wojciecha Korfantego w II Rzeczypospolitej – dom przy ulicy Powstańców, Sejm Śląski, grób i pomnik na Placu Sejmu Śląskiego w Katowicach Spotkanie podsumowujące wraz z dyskusją, krótkim wykładem o historii polskich Katowic i wręczeniem certyfikatów dla uczestników, oraz opiekunów odbyło się w Domu Śląskim im. dr Łucji Staniczkowej, siedzibie Związku Górnośląskiego.
2 października odbyła się IV Konferencja Regionalna pt.: Torami Tragedii Górnośląskiej, podczas której wykład wygłosił dr Michał Spurigasz.
27 września klasa 2a3 w ramach edukacji regionalnej zwiedziła wystawę poświęconą strajkowi i pacyfikacji kopalni Wujek w Śląskim Centrum Wolności i Solidarności.
25 września II LO uczestniczyło w konferencji 80. ROCZNICA TRAGEDII GÓRNOŚLĄSKIEJ, w ramach której odbyła się projekcja filmu Przemilczana tragedia. Rzecz o deportacjach Górnoślązaków do ZSRR A. Turuli.
Wykłady wygłosili:
- dr Sebastian Rosenbaum (Oddziałowe Biuro Badań Historycznych IPN w Katowicach) – „Tragedia Górnośląska” – kłopoty z definicją spornego pojęcia
- dr hab. Adam Dziurok (prof. UKSW, Oddziałowe Biuro Badań Historycznych IPN w Katowicach) – Armia Czerwona na Górnym Śląsku w 1945 r.
- dr Dariusz Węgrzyn (Śląskie Centrum Wolności i Solidarności w Katowicach) – „Deportacja Górnoślązaków do ZSRS w 1945 roku – przyczyny, przebieg, skala”
- Justyna Konik (Centrum Dokumentacji Deportacji Górnoślązaków do ZSRR w 1945r. w Radzionkowie) Przemilczana tragedia z perspektywy działalności Centrum Dokumentacji Deportacji Górnoślązaków do ZSRR w 1945r. w Radzionkowie
- dr Angelika Blinda (Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej IPN w Katowicach) –„Tragedia Górnośląska – materiały edukacyjne i popularno-naukowe oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach”
- dr Elżbieta Borkowska (Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 13 w Gliwicach oraz Stowarzyszenie Pamięci Tragedii Śląskiej 1945) – „Integracja społeczności lokalnych wokół tematyki Tragedii Śląskiej na przykładzie Gliwic i okolic”
19 września klasa 2a1 rozszerzająca język polski i historię, wzięła udział w międzynarodowej konferencji naukowej „Między wschodem a zachodem”, która odbyła się w Instytucie Korfantego.
13 września klasa 2c3 w ramach edukacji regionalnej zwiedziła wystawę poświęconą strajkowi i pacyfikacji kopalni Wujek w Śląskim Centrum Wolności i Solidarności.
6 września odbył się apel wspominający wybuch II wojnę światową i kampanię wrześniową.
Zbiórka czekolad dla dzieci z Ukrainy
Społeczność Konopy po raz kolejny zaangażowała się w przedświąteczną zbiórkę czekolad dla dzieci z Ukrainy. Za okazane serca, w imieniu dzieciaków, serdecznie dziękujemy. Jesteście najlepsi
Zbiórka prowadzona była we współpracy z Towarzystwem Miłośników Lwowa i Kresów Południowowschodnich, oddział Katowice.
Życie przechowane – wystawa
Na przełomie lutego i marca w naszej szkole prezentowana była wystawa „Życie przechowane. Mieszkańcy Górnego Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego z pomocą Żydom w czasie II wojny światowej”, przedstawiająca kilkanaście wybranych historii mieszkańców Górnego Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego, ratujących i ocalonych z Będzina, Sosnowca, Chorzowa, Katowic, Jaworzna.
Wielu z nich wyróżniono Medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, niektórym przyznano go dopiero pośmiertnie.
Wystawa została zrealizowana przez Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach oraz Muzeum w Gliwicach.
Akcja Paczka – pomoc Polakom na Wschodzie
W grudniu włączyliśmy się w akcję zbiórki czekolad, które zostały przekazane dzieciom m.in. z Drohobycza.
Akcja organizowana we współpracy z Towarzystwem Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich oddział Katowice.
Wojciech Korfanty – wystawa
Dzięki uprzejmości Panteonu Górnośląskiego w Katowicach na przełomie listopada i grudnia do naszej szkoły zawitała wystawa poświęcona Wojciechowi Korfantemu.
Uchwałą Sejmu RP rok 2023 został ustanowiony Rokiem Wojciecha Korfanetgo.
Jesteśmy Szkołą Patriotów
W dniu 27 listopada br. w Zespole Państwowych Szkół Muzycznych im. W. Kilara w Katowicach odbyła się uroczystość podsumowująca wojewódzki projekt Szkoła Patriotów.
Certyfikat przyznający II Liceum Ogólnokształcącemu z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Marii Konopnickiej tytuł Szkoły Patriotów z rąk Śląskiego Kuratora Oświaty Pani Urszuli Bauer odebrał Pan Dyrektor Jacek Pruciak.
Poza certyfikatem szkoła otrzymała pamiątkowy bandolier oraz „Ziarno Niepodległości”. Szkolnymi koordynatorami projektu były Pani prof. Anna Richter oraz Pani prof. Małgorzata Wyśnik.
Tragedia Górnośląska
31 października odbył się wykład zamykający cykl działań w ramach realizacji projektu edukacyjnego Szkoła Patriotów.
Naszym Gościem był dr Kamil Kartasiński, współpracownik Muzeum Historii Polski, który przybliżył zagadnienie tragedii górnośląskiej.
„Nie pytaj, co Polska może zrobić dla ciebie, zapytaj, co ty możesz zrobić dla Polski”
W tygodniu poprzedzającym wybory parlamentarne przeprowadziliśmy akcję zachęcająca do wzięcia w nich udziału.
Ponad 60 plakatów miało zmobilizować pełnoletnich Konopian do pójścia na wybory zgodnie z hasłem, że każdy głos się liczy.
Tablica informacyjna o projekcie
Wyjazd do Muzeum Auschwitz
„Kto nie pamięta historii skazany jest na jej ponowne przeżycie” [George Santayana]
2 października klasy 4a1 i 4ph odwiedziły Miejsce Pamięci i Muzeum Auschwitz – Birkenau były nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady.
Wyjazd odbył się w ramach realizacji podstawy programowej z historii i języka polskiego.
Edukacja regionalna i patriotyczna
We wrześniu w ramach edukacji regionalnej i patriotycznej uczniowie naszej szkoły zwiedzali wystawy stałe i czasowe Muzeum Śląskiego.
Priorytetem było zapoznanie się z wystawą stałą Światło historii. Górny Śląsk na przestrzeni dziejów, opowiadającą o historii Górnego Śląska od czasów najdawniejszych do przełomu ustrojowego 1989 roku, ze szczególnym uwzględnieniem ekspozycji poświęconej Tragedii Górnośląskiej, w związku z realizowanym w szkole projektem.
Pozostałe wystawy stałe i czasowe, które obejrzała nasza młodzież podczas wyjść do Muzeum Śląskiego:
Chopinowi Duda-Gracz
Galeria polskiej sztuki nowoczesnej 1800-1945
Galeria plastyki nieprofesjonalnej
Galeria śląskiej sztuki sakralnej
200 lat kopalni „Katowice”. Nasza kopalnia
Pierwiastek żeński. Artystki nieprofesjonalne ze zbiorów Muzeum Śląskiego w Katowicach
Dobiesław Gała. Metaobszary
Biotekstura, tajemnica oddechu. „Bambini” Magdaleny Abakanowicz
Poza Edenem. Sztuka współczesna ze zbiorów Muzeum Śląskiego w Katowicach
Zwiedzanie katowickiej Archikatedry
25 września 2023 roku uczniowie z klasy 2a1 zwiedzili Archikatedrę Chrystusa Króla w Katowicach. Podczas oprowadzania przez przewodnika Michała Bartlika poznali historię i zabytki katedry. Młodzież zobaczyła między innymi obraz, który przedstawia drogę krzyżową i ma bardzo ciekawą historię. Malowidło przez lata było nieco zaniedbane, więc postanowiono je odnowić. Obraz widniał w spisie własności, jednak brakowało informacji o autorze. W trakcie renowacji okazało się, że jest to obraz Blanki Mercère – wybitnej polskiej malarki, uczennicy Olgi Boznańskiej, założycielki Szkoły Malarstwa i Rysunku w Warszawie. W notkach na temat artystki można przeczytać, że jest ona autorką między innymi malowidła pod tytułem „Droga krzyżowa”, które było uznane za zaginione.
Uczniowie na terenie katedry zobaczyli również miejsca poświęcone ważnym wydarzeniom związanym z historią Śląska i Katowic, między innymi rzeźbę poświęconą ofiarom pacyfikacji kopalni Wujek, oraz tablicę dedykowaną Tragedii Górnośląskiej. Okazało się, że w Katowicach, nie tylko w parafii Piotra i Pawła, znajduje się tablica upamiętniająca ofiary tragicznych wydarzeń z 1945 roku.
W tym miejscu przewodnik Michał Bartlik opowiedział historię swojej rodziny, której nie ominęły represje wobec ludności Górnego Śląska, czego skutkiem było deportowanie jego pradziadka w głąb Związku Sowieckiego, skąd już nie wrócił.
Pradziadek naszego przewodnika, Stanisław Andrzej Stokfisz syn Wawrzyńca, urodził się 3 listopada 1891 roku w miejscowości Słupna, obecnie jest to dzielnica Mysłowic. Mieszkał w Szopienicach (obecna dzielnica Katowic), gdzie pracował w hucie Uthemann. Był mistrzem kowalstwa i zajmował się odlewem elementów przemysłowych.
24 lutego 1945 został aresztowany przez MO i przekazany NKWD. Stanisława Stokfisza przewieziono do obozu Rosengarten w Mysłowicach. Było to miejsce stworzone przez Niemców w 1941 roku jako Zastępcze Więzienie Policyjne, a po wojnie Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego miało tam obóz pracy, do którego mieli trafiać żołnierze Wermachtu lub SS-mani, ale osadzani byli tam jednak zwykli Ślązacy.
W obozie następowała selekcja ze względu na zawody, jakie wykonywali aresztowani. Stanisław Stokfisz trafił do transportu w kierunku Kazachstanu, do Karagandy, gdzie miał pracować przy wydobyciu węgla. Podróż w bydlęcych wagonach trwała około miesiąca. Z ustaleń rodziny i świadka Jerzego Goecy, który przeżył deportację i wrócił do domu z wywózki, wiadomo, że pradziadek naszego przewodnika zmarł po pięciu miesiącach katorżniczej pracy. Zachorował na dyzenterię, chorobę potocznie zwaną czerwonką i zmarł 31 lipca 1945 roku. Świadek potwierdził śmierć Stanisława Stokfisza w Sądzie Grodzkim w Mysłowicach [SG Mysłowice, Zg. 233/47].
Konopa pamięta
Jak co roku uczciliśmy pamięć walczących w II wojnie światowej. Apel przybliżył okoliczności wybuchu wojny oraz przebieg kampanii wrześniowej. W tym roku szczególną uwagę zwróciliśmy na sytuację w Katowicach podczas pamiętnego września 1939 roku.
Tablica upamiętniająca ofiary Tragedii Górnośląskiej
18 lutego 2017 roku w katowickim kościele Piotra i Pawła, znajdującym się po sąsiedzku II LO, została odsłonięta tablica upamiętniająca ofiary Tragedii Górnośląskiej, które zostały wywiezione do Związku Radzieckiego, a także straciły życie w komunistycznych obozach na terenie naszego kraju.
Represje, które określa się terminem Tragedia Górnośląska, rozpoczęły się na Śląsku po wkroczeniu Armii Czerwonej pod koniec stycznia 1945 roku. Były to akty terroru wobec Górnoślązaków, takie jak masowe aresztowania, internowania, egzekucje i wywózki do niewolniczej pracy na wschód. Przez lata nie wolno było o tym mówić i pisać. Dopiero po roku 1990 zaczęto rejestrować wspomnienia żyjących, gromadzić dokumenty, pisać o tym tragicznym dla ludności Górnego Śląska okresie i upamiętniać ofiary.
Wybór kościoła, w którym postanowiono uczcić pamięć ofiar Tragedii Górnośląskiej nie jest przypadkowy, gdyż w 1945 roku kościół Piotra i Pawła był katowicką katedrą.
Tematyka tego tragicznego wydarzenia poruszana jest na lekcjach historii i edukacji regionalnej, a towarzyszą temu projekcja dokumentu Tragedia Górnośląska 1945 oraz wyjścia do Muzeum Śląskiego na wystawę Światło historii. Górny Śląsk na przestrzeni dziejów, na której również znalazła swoje miejsce ekspozycja poświęcona tej zakazanej kiedyś historii.
Edukacja regionalna w ŚCWiS
26 maja 2023 r. klasa 1a1 zwiedziła Śląskie Centrum Wolności i Solidarności. Nie byłoby w tym nic niezwykłego, bo przecież nasi uczniowie w ramach edukacji regionalnej często goszczą w tym miejscu, ale tym razem było naprawdę wyjątkowo, bo przewodnikiem po wystawie była ich koleżanka. Roksana Stopa jest zaangażowana w wolontariat przy ŚCWiS, a dzisiaj została najmłodszą oprowadzającą w historii tej instytucji. Jak do tego doszło, Roksana opowie wam sama, a być może po przeczytaniu tego
krótkiego tekstu, również ktoś z was zechce być bliżej historii i zostanie
wolontariuszem Akademii ŚCWiS.
Jestem uczennicą klasy 1a1, we wrześniu zostałam wybrana na jej przewodniczącą. Interesuję się głównie historią XX wieku, muzyką lat 50. i 60., gram na gitarze, oraz należę do 3 Tyskiej Drużyny Harcerskiej „Bractwo z Boru” im. Jerzego Kukuczki.
O Akademii Wolontariatu w Śląskim Centrum Wolności i Solidarności dowiedziałam się już w podstawówce, jednak nie przyłożyłam do tego zbyt dużej wagi. Później, w pierwszej klasie, poprosiłam kolegę wolontariusza, o „wkręcenie mnie” w to wszystko, chciałam tego spróbować. Wtedy jeszcze nie zwiedziłam nawet nowej wystawy, nie wiedziałam czym zajmuje się ŚCWiS. Pierwszy raz na wolontariacie pojawiłam się właśnie z kolegą, który pomógł mi się w to wdrożyć. Było to 16 grudnia 2022, w 41 rocznicę pacyfikacji strajku na Kopalni „Wujek” i pomagałam wtedy przy organizacji biegu Dziewięciu z Wujka. Mój pierwszy dzień wolontariatu spędziłam więc na uroczystościach upamiętniających zamordowanych górników na „Wujku”. Następnie, dzięki możliwościom jakie daje wolontariuszom opiekun Akademii – Karol Chwastek, przychodziłam do Śląskiego Centrum, aby pomagać w pracy samej instytucji, jak i podczas różnych wydarzeń. W międzyczasie zwiedzałam wystawę, dzięki czemu dostrzegłam w sobie prawdziwą chęć do pracy z historią, o której opowiada ekspozycja stała.
Przy ŚCWiS powstała Młodzieżowa Rada, a ja jednogłośnie zostałam wybrana na jej przewodniczącą. To już całkowicie utwierdziło mnie w przekonaniu, że chcę robić w tym miejscu jak najwięcej, zaangażować się w to ze wszystkich sił. Karol Chwastek i Robert Ciupa dyrektor Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności okazali mi dużo wsparcia. Najwięcej i najdłużej jednak przygotowywałam się do tego aby zostać przewodniczką, by móc oprowadzać po wystawie stałej. Ciężko pracowaliśmy z Karolem nad dopracowaniem każdego szczegółu. To właśnie on dołożył wszelkich starań by jak najlepiej mnie przygotować do tej roli.
25 maja, dzień przed wizytą mojej klasy w ŚCWiS, oprowadziłam po wystawie dyrektora tej instytucji, który ocenił mnie pozytywnie. To właśnie otworzyło mi drogę na bycie przewodniczką moich koleżanek i kolegów z klasy, 26 maja, kiedy to zostałam najmłodszą w historii ŚCWiS-u oprowadzającą. Na tym na pewno nie kończy się ciężka praca, ani moje zaangażowanie i chęci, a otwiera się przede mną coraz więcej możliwości na realizowanie siebie i mojej pasji
Konkurs plastyczny
26 kwietnia 2023 r. odbyła się uroczysta gala podsumowująca I Miejski Konkurs Wiedzy Regionalnej Przaja Ślōnskowi Foto i Grafika Katowic, którego organizatorem było IV Liceum Ogólnokształcące im. Gen. Stanisława Maczka pod honorowym patronatem Prezydenta Miasta Katowice. Prace były oceniane między innymi przez pracowników naukowych Akademii Śląskiej z zakresu fotografii i grafiki. Miejsce III zdobyła praca Oko miasta Aleksandry Jabłońskiej z klasy 2a1. Gratulujemy!!!